Có thờ có thiêng
Nhiều cha mẹ đã tủm tỉm cười khi được hỏi về câu truyện có chăm sóc và tích cực thực hành thực tế những ý niệm dân gian khi chuẩn bị sẵn sàng và chăm nom những sĩ tử trong những ngày vượt vũ môn Kỳ thi trung học phổ thông vương quốc 2019 này .
Sau nụ cười tủm tỉm ấy, khi bộc bạch, phần đông là những cái gật đầu cùng lời lý giải : Có thờ có thiêng, có kiêng có lành .
Quan niệm có thờ có thiêng của dân gian về thi cử rất phong phú nhưng thường được chia là hai mảng: Nên kiêng và nên làm. Về mảng nên kiêng có thể liệt kê như: Kiêng các loại như chuối, trứng gà, trứng vịt, chân gà, rau bí, đỗ đen, củ lạc
Bạn đang đọc: Cách thắp hương trước khi đi thi
Đây là những thực phẩm được cho là đem lại sự rủi ro xấu cho những sĩ tử cùng những lý giải muôn màu, muôn vẻ .
Ví dụ như : Ăn chuối dễ bị trượt vỏ chuối, ăn rau bí làm bài dễ bị bí ( không nghĩ ra ), ăn củ lạc dễ bị lạc đề, ăn trứng gà, trứng vịt sẽ dễ bị điểm 0, ăn chân gà chữ sẽ viết xấu như gà bới
Ngoài ý niệm nên kiêng về thực phẩm, dân gian còn có cả những ý niệm nên kiêng về thời hạn đi thi không đi giờ kém, kiêng bước chân trái ra khỏi cửa, kiêng ra ngõ gặp gái Nếu sĩ tử mắc phải những điều kiêng này sẽ dễ gặp rủi ro xấu khi bước vào kỳ thi .
Không riêng gì người Việt Nam mà người Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc cũng có nhiều quan niệm dân gian để thực hành và tìm kiếm sự may mắn trong thi cử. Trong kỳ thi, học sinh Nhật Bản được bố mẹ làm cho món ăn cơm Katsudon vì tên món ăn có chứa từ Katsu – nghĩa là chiến thắng. Học sinh Hàn Quốc hay ăn bánh có tên Yeot. Loại bánh gạo này rất dẻo, mà từ dẻo trong tiếng Hàn lại gần giống với thi đỗ đại học. Học sinh Trung Quốc hay ăn quả kiwi bởi lẽ trong tiếng Trung, tên gọi quả kiwi có phát âm giống như dễ dàng thi đỗ. Học sinh Hồng Kông chuộng ăn táo vì trong tiếng Hán, từ táo có phát âm là ping guo, cũng có nghĩa là bình an
Ở ý niệm nên làm, theo dân gian, sĩ tử nên ăn xôi đỗ ( là đỗ đỏ, đỗ xanh ), thậm chí còn mang theo nắm đỗ vào phòng thi thì thi sẽ đỗ .
Sĩ tử nên ăn những thực phẩm màu đỏ như xôi gấc, quả bí, thịt bò thì sẽ gặp vận đỏ. Khi ra ngõ, sĩ tử gặp giai ( đàn ông ) thì sẽ gặp nhiều suôn sẻ, hanh thông. Sĩ tử cần thắp hương ông bà tổ tiên hoặc lên chùa, vào đền cầu Phật, cầu thánh thì sẽ được phù hộ …
Những ý niệm này luôn được bổ trợ ở mỗi thời. Như thời văn minh còn có những kiêng cữ rất nực cười của những sĩ tử như : Không cắt tóc, cắt móng tay, tắm gội trước khi đi thi vì sợ tác động ảnh hưởng sự ngắt mạch của dòng tâm lý cũng như trôi hết chất xám, ăn mực thì sẽ gặp rủi ro xấu, đếm bước chân từ cửa phòng thi vào chỗ ngồi để tránh có tổng gặp số … 3
Tôi đã lên thực đơn 3 ngày để ship hàng cho cháu đi thi. Tất nhiên, tôi không quá câu nệ phải kiêng cữ triệt để nhưng cũng có chú ý. Món ăn màu đỏ, món ăn tương quan đến đỗ sẽ được ưu tiên hơn. Giờ thực phẩm rất da dạng và để bảo vệ bữa ăn đủ dinh dưỡng theo ý niệm dân gian không phải là khó .
Nhưng, về mặt tâm ý thì so với một bước ngoặt quan trọng trong cuộc sống của con, cha mẹ nào cũng muốn đem đến cho con cũng như cho mình sự yên tâm, không chột dạ, không phải giá như, chị Nguyễn Hồng ( Tây Hồ, TP. Hà Nội ) vui tươi nói .
Chị Trần Thị Lan ( Sơn Tây, Thành Phố Hà Nội ) thì san sẻ về sự thành tâm của mình : Cũng thật khó để ke hết những điều những cụ kiêng như bước chân phải, ra ngõ phải gặp giai Nhưng, việc thắp hương báo cáo giải trình ông bà tổ tiên thì đương nhiên rồi. Ngoài ra, tôi cũng ra đình xin thành hoàng làng phù hộ cho cháu đi thi gặp suôn sẻ .
Mê tín hay niềm tin tinh thần?
PGS.TS Đỗ Thị Hảo chuyên viên nghiên cứu và điều tra văn hóa truyền thống dân gian, Viện Nghiên cứu Hán Nôm cho rằng, với tư tưởng và triết lý phương Đông, đặc biệt quan trọng thời phong kiến với một nền Nho học tăng trưởng cực thịnh thời hậu Lê, những ý niệm dân gian về thi tuyển ở Nước Ta đã được sinh ra từ tư duy liên tưởng .
Ví dụ ngày mùng Một Tết Nguyên đán tại sao lại phải mua muối, chính do dân gian ý niệm để cả năm đời sống được mặn mà. Hay cũng vào mùng Một Tết, nhiều người quẩy thùng nước đi bán và được nhà nhà mua là xuất phát từ mong ước tiền của như nước
Có thể thấy, với một quốc gia có nền khoa cử truyền kiếp và rất coi trọng bằng cấp, danh vị như Nước Ta thì việc Open những ý niệm dân gian về thi tuyển là điều tất yếu. Và, từ những ý niệm này hoàn toàn có thể thấy dân gian có tư duy liên tưởng vô cùng đa dạng chủng loại, mê hoặc từ chính tư tưởng Nho giáo và đặc biệt quan trọng là xoáy sâu vào sắc tố, hình ảnh, đặc tính của sự vật hay sự đồng âm trong tiếng Việt .
Ví dụ như ý niệm ra ngõ gặp giai là xuất phát từ tư tưởng trọng nam khinh nữ nhất nam viết hữu, thập nữ viết vô. Quan niệm ăn trứng sẽ bị điểm không là liên tưởng về hình ảnh. Quan niệm đi thi phải ăn đỗ thì sẽ đỗ – với những xôi đỗ đến chè đỗ vì từ đỗ của loại thực phẩm này đồng âm với từ đỗ đạt .
Hay từ bí trong rau bí đồng âm với bí rị, bí tịt. Nhưng, ở đây vẫn có sự xuê xoa khi vẫn đồng ý ăn bí nhưng phải là bí đỏ – lúc này liên tưởng chính là về sắc tố – màu đỏ chứ không liên tưởng về âm .
Đầu tiên vẫn phải khẳng định, từ tư duy ấy, người ta tạo cho mình một niềm tin về mặt tinh thần. Khi đi thi, người ta tin tưởng trời Phật phù hộ, tin tưởng đã ăn đỗ là sẽ đỗ. Thế là, tự nhiên về mặt tinh thần phấn chấn, yên tâm và nêu cao quyết tâm đạt được mục đích của mình – PGS.TS Đỗ Thị Hảo giải thích.
Quan sát từ trong thực tiễn lúc bấy giờ, PGS.TS Đỗ Thị Hảo cho rằng, những ý niệm này vẫn được thực hành thực tế, thậm chí còn rất sôi động trong giới trẻ. Bà nêu dẫn chứng : Ngoài chuyện kiêng cữ về nhà hàng, đi lại ; chẳng phải mỗi dịp đi thi, những bạn trẻ đều theo chân cha mẹ vào Văn Miếu Văn Miếu để thắp hương thầy Khổng Tử, thầy Đường Chu Văn An, cố sờ đầu rùa, sờ bia tiến sỹ ?
Những thực hành thực tế này nếu thái quá thì sẽ không dừng lại ở niềm tin niềm tin mà trở thành mê tín dị đoan. Nhưng cũng phải nhìn nhận thêm : Vì sao con người lại phải đi tìm kiếm may rủi trong thi tuyển từ ý niệm dân gian ?
Cũng vì từ thực tiễn còn có biết bao vấn đề khiến những bạn trẻ bị chông chênh mất niềm tin về sự công minh. Điển hình như vụ gian lận thi tuyển ở Hòa Bình, Sơn La, Hà Giang của năm trước đã tước đi thời cơ của rất nhiều sĩ tử học tập tử tế. Thế nên, dù hoàn toàn có thể vì ngại ngần mà phủ nhận nói rằng không để tâm đến những ý niệm dân gian về thi tuyển nhưng đằng sau đó những bạn trẻ vẫn muốn tìm kiếm niềm tin từ những điều rất nhỏ ( cách nhà hàng, hoạt động và sinh hoạt ) cho đến một thế lực siêu nhiên nào đó như trời Phật, thánh thần PGS.TS Đỗ Thị Hảo nhấn mạnh vấn đề .
Source: https://noithatthachcaovn.com
Category: Nội thất văn phòng